แม้คำว่า “ยาคุมกำเนิด” จะฟังดูไม่เป็นมิตร แต่ถ้ารู้จักใช้ให้ถูกชนิด คุณจะไม่ต้องมานั่ง “รู้งี้” เนื่องจากปัจจุบันมียาคุมกำเนิดมากมายให้เราเลือก การเลือกยาคุมกำเนิดยี่ห้อไหนดีนั้นเป็นการตัดสินใจส่วนบุคคล หากคุณกังวลว่าหลังมีเพศสัมพันธ์จะตั้งครรภ์ คุณอาจจะต้องพิจารณาในการใช้ยาคุมกำเนิด
แต่ก่อนอื่นคุณควรรู้จักประโยชน์ และผลข้างเคียงของยาคุมกำเนิดที่อาจเกิดขึ้น รวมถึงปัจจัยอื่น ๆ ที่จะช่วยเป็นการตัดสินใจว่ายาคุมกำเนิดนั้นเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับคุณหรือเปล่า คุณอาจกำลังสงสัยว่าแล้วอย่างนี้เราควรจะทานยาคุมกำเนิดยี่ห้อไหนดี และเพื่อไม่ให้เสี่ยงตั้งครรภ์ ยาคุมกำเนิดฉุกเฉินกินตอนไหน
ถ้าพร้อมแล้ว เช็คชื่อเข้าห้องเรียนกันดีกว่า เพราะวันนี้มหาวิทยาลัยวัตสัน วิชา ยาคุม 101 จะพาสาว ๆไปทำความรู้จักกับยาคุมกำเนิด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของยาคุมกำเนิดยี่ห้อไหนดี หรือแม้แต่ยาคุมกำเนิดฉุกเฉินกินตอนไหน พร้อมลบความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับการทานยาคุมกำเนิด ถ้าพร้อมแล้วเลื่อนลงเลยค่ะ
บทที่ 1 ยาคุมกำเนิดคืออะไร
ก่อนที่เราจะรู้ว่ายาคุมกำเนิดยี่ห้อไหนดี เรามาทำความรู้จักกับยาคุมกำเนิดก่อนดีกว่าว่ามันคืออะไร
ในยาคุมกำเนิดมีฮอร์โมรในปริมาณเล็กน้อยซึ่งคล้ายกับฮอร์โมนที่ร่างกายของเราใช้เป็นส่วนหนึ่งของรอบประจำเดือน
ฮอร์โมนในยาคุมกำเนิดทำงานเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์โดยการหยุดการตกไข่ หรือการปล่อยไข่ออกจากรังไข่ ยาคุมกำเนิดบางชนิดยังเปลี่ยนเยื่อบุโพรงมดลูกชั่วคราว ดังนั้น จึงมีโอกาสน้อยที่ไข่จะปฏิสนธิ จึงเป็นสาเหตุที่เราต้องรู้ว่ายาคุมกำเนิดยี่ห้อไหนดี
บทที่ 2 ประเภทของยาคุมกำเนิด
ยาคุมกำเนิดแบ่งออกเป็น 3 ชนิด ได้แก่
1. ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (Combined estrogen-progestin oral contraceptives (COCs)
ยาคุมกำเนิดชนิดนี้จะมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดสูงมาก ด้วยส่วนประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสโตเจนรวมกันในเม็ดเดียว และยังมีผลดีทำให้ประจำเดือนมาตรงเวลาอย่างสม่ำเสมอ อาจปวดประจำเดือนน้อยลงได้
2. ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว (Progestrogen-only pills (POP)
ยาคุมกำเนิดชนิดนี้จะมีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพียงอย่างเดียว เรียกอีกอย่างว่าเม็ดขนาดเล็ก ยาคุมกำเนิดชนิดนี้ในหนึ่งแผงจะมีทั้งหมด 28 เม็ด ทุกเม็ดเป็นยาฮอร์โมน สามารถทานได้ทุกวันโดยไม่ต้องหยุด
เมื่อทานหมดแล้วก็สามารถทานยาคุมกำเนิดแผงใหม่ต่อได้เลย เป็นยาคุมกำเนิดชนิดที่ผลิตออกมาเพื่อลดอาการข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจน
3. ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดแบบฉุกเฉิน (Emergency contraception pill)
เป็นยาคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมนในปริมาณที่สูง ใช้รับประทานหลังจากมีเพศสัมพันธ์เพื่อลดโอกาสตั้งครรภ์ ส่วนเรื่องยาคุมกำเนิดฉุกเฉินกินตอนไหน สามารถทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉินได้หลังมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน ถูกข่มขืน ถุงยางรั่ว ลืมทานยาคุมกำเนิด เป็นต้น
บทที่ 3 ประโยชน์ของยาคุมกำเนิด
แน่นอนอยู่แล้วว่ายาคุมกำเนิดทุกชนิดอย่างที่รู้กันอยู่ว่าช่วยคุมกำเนิดและลดอาการปวดประจำเดือนแล้วนั้น ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพด้านอื่นๆอีก ดังนี้
- ยาคุมกำเนิดช่วยลดสิว
- ยาคุมกำเนิดช่วยป้องกันกระดูกบาง
- ยาคุมกำเนิดช่วยลดการเกิดซีสต์ในเต้านมและรังไข่ ลดการเกิดมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
- ยาคุมกำเนิดช่วยลดการติดเชื้อรุนแรงในรังไข่ ท่อนำไข่ และมดลูก
- ยาคุมกำเนิดช่วยป้องกันการเกิดโรคโลหิตจาง
บทที่ 4 วิธีบ่งใช้ยาคุมกำเนิดที่ถูกต้อง
- ควรทานยาคุมกำเนิดในเวลาเดิมทุกวัน หากลืมทานยาคุมกำเนิดให้ทำตามคำแนะนำที่มากับผลิตภัณฑ์
- ห้ามทานยาคุมกำเนิดหลังวันหมดอายุที่แจ้งไว้บนแผงยา
- ควรงดสูบบุหรี่ เนื่องจากยาคุมกำเนิดมีฮอร์โมนที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคลิ่มเลือดอุดตัน
- อาการท้องเสีย ถ่ายเหลว และอาเจียนจะมีผลทำให้การดูดซึมของยาน้อยลง จึงควรใช้วิธีการคุมกำเนิดอื่น ๆ ร่วมด้วย
- สำหรับสตรีให้นมบุตร ควรใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว
บทที่ 5 ยาคุมกำเนิดยี่ห้อไหนดี
1. ยาคุมกำเนิดไดแอน
ยาคุมกำเนิดยาคุมกำเนิดที่หลาย ๆ คนคงเคยได้ยินชื่อนี้มาบ้างแล้ว นอกจากไดแอนจะช่วยคุมกำเนิดแล้วนั้น ยังช่วยลดฮอร์โมนเพศชาย ลดสิว ลดหน้ามัน ลดขนดกได้อีกด้วย
ผลข้างเคียงคือ อาการบวมน้ำ อาจทำให้เป็นฝ้า และอาจกระตุ้นให้เกิดมะเร็งเต้านมได้หากมีก้อนเนื้อร้ายที่ไม่ทราบ
2. ยาคุมกำเนิดพรีม
เป็นยาคุมกำเนิดที่มีทั้งแบบ 21 เม็ด และ 28 เม็ด ก่อนเลือกใช้ยาคุมกำเนิดชนิดนี้ควรปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินสุขภาพเสียก่อนเนื่องจากการใช้ยาคุมกำเนิดแต่ละแบบอาจมีประสิทธิภาพในแต่ละบุคคลต่างกันไป
ผลข้างเคียงคือ อาจทำให้คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ มวนท้อง คัดตึงเต้านม หากใช้เป็นเวลานานอาจมีอาการซึมเศร้า
3. ยาคุมกำเนิดยาสมิน
เป็นยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมชนิดฮอร์โมนต่ำอาจมีผลข้างเคียงในด้านสิว หน้ามัน และน้ำหนักตัวจะน้อยกว่า 2 ยี่ห้อที่แนะนำด้านบน
เห็นไหมคะสาว ๆ ว่ายาคุมกำเนิดไม่ได้น่ากลัวอย่างที่เราคิด ยิ่งเรามีข้อมูลเพียงพอและรู้จักว่ายาคุมกำเนิดยี่ห้อไหนดีแล้วล่ะก็ บอกได้เลยว่าไม่ต้องกลัว เราอยากบอกสาว ๆ ว่ายาคุมกำเนิดในปัจจุบันนั้นมีหลายยี่ห้อมาก เราควรศึกษาให้ดีก่อนนำมาใช้ ทั้งนี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อความมั่นใจในการเลือกใช้ยาจะดีกว่านะคะ
